Indonesia không làm đúng thỏa thuận về trao trả ngư dân

Tàu cá BV 8290 của ông Nguyễn Văn Ro đang được sửa chữa sau khi trở về từ Indonesia - Ảnh: M.Luận

Ông Nguyễn Văn Ro (chủ hãng tàu cá Hai Ngọc Thành, Bà Rịa - Vũng Tàu) kể rằng bốn chiếc tàu của ông bị bắt giữ từ tháng 6-2006. Trong vòng một tháng sau đó ông đã làm đơn trình báo chính quyền địa phương và các cơ quan chức năng.

Không biết các cơ quan này có thông báo cho phía Indonesia hay không nhưng từ đó đến nay ông không nhận được phản hồi gì. Khoảng tháng 10-2006, Tòa án TP Tanjupian (Indonesia) đã xử phạt bốn thuyền trưởng trên bốn tàu mỗi người 3 năm 6 tháng tù giam. Hiện họ vẫn đang thụ án bên đó.

Sau khi xử án, bốn chiếc tàu của ông bị tòa án phát mãi. Để mua lại tàu, ông trực tiếp bay qua đảo Natuna liên lạc với một tay "cò”. Tuy nhiên, do lần đầu tiên không có kinh nghiệm, ông đã bị người này lừa 90.000 USD. Mãi đến tháng 9-2007, ông lại bay qua Indonesia. Thông qua một người quen, ông liên hệ được với cơ quan hải quân đảo Natuna đang quản lý bốn chiếc tàu của ông. Lần này ông đã mua được tàu với giá 25.000 USD/chiếc.

Trong "hợp đồng" mua tàu, một sĩ quan hải quân đảo Natuna còn buộc ông phải chở 77 ngư dân do họ bắt giữ trở về. Ông nói: "Sửa tàu xong, họ đẩy 77 anh em ngư dân lên tàu. Tôi phải bỏ tiền mua mấy tấn gạo, mì gói, 500 quả trứng, cá khô, mắm muối và nước uống cho anh em ăn trên đường về".

Sở Ngoại vụ Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết cuối năm 2006, giữa VN - Indonesia đã có một bản thỏa thuận chung về trao trả ngư dân có hành vi xâm phạm lãnh hải. Theo đó, nếu trong trường hợp ngư dân của VN xâm phạm lãnh hải Indonesia hoặc ngược lại thì nước bị xâm phạm lãnh hải có quyền bắt giữ tàu và người, cơ quan ngoại giao nước có công dân bị bắt phải thông báo cho đại sứ quán; thuyền trưởng, máy trưởng bị xử phạt tù theo luật pháp nước sở tại; ngư cụ bị tiêu hủy, tàu bị tịch thu phát mãi. Cũng trong thỏa thuận này, thông qua đại sứ quán, ngư dân bị bắt sẽ được trả về bằng đường hàng không.

Liên quan đến vụ 77 ngư dân, ông Nguyễn Ngọc Hùng, giám đốc Sở Ngoại vụ Bà Rịa - Vũng Tàu, bức xúc: "Tôi không hiểu vì sao phía Indonesia lại làm trái thỏa thuận đã được ký kết giữa đôi bên (trả người mà không qua con đường ngoại giao) như vậy". Cũng theo ông Hùng, ngày 22-2 Cục Lãnh sự của Bộ Ngoại giao VN đã thông báo cho đại sứ quán nước ta tại Indonesia, yêu cầu nhắc nhở phía Indonesia lưu ý về việc chính quyền đảo Natuna đã hành xử trái thỏa thu